E-mail E-mail
Antropogeneza i archeologia na znakach pocztowych

Praludzie w kulturze popularnej, czyli „jaskiniowcy”

Najbardziej znanymi na świecie „jaskiniowcami” są z pewnością Flintstonowie i inni mieszkańcy Bedrock. Serial „Flintstonowie” (w Polsce emitowany pod tytułem „Między nami jaskiniowcami”) stworzyli Joseph Barbera i William Hanna. „Flintstonowie” zadebiutowali na małym ekranie 30 września 1960 roku jako pierwszy w historii animowany serial nadawany w porze największej oglądalności. Inspirowany popularnymi rodzinnymi sitcomami cykl bardzo szybko podbił serca widzów i aż do samego końca, czyli do roku 1966, emitowany był przez stację ABC w godzinach największej oglądalności.

Znaczek: Mongolia 2207
Mongolia, Mi 2207
(10.02.1991)
Znaczek: Mongolia 2208
Mongolia, Mi 2208
Znaczek: Mongolia 2209
Mongolia, Mi 2209
(10.02.1991)

Znaczek: Mongolia 2210
Mongolia, Mi 2210
Znaczek: Mongolia 2211
Mongolia, Mi 2211
Znaczek: Mongolia 2212
Mongolia, Mi 2212
Akcja serialu rozgrywa się w epoce „kamienia łupanego” (która nie ma jednak nic wspólnego z prawdziwym paleolitem) w miasteczku o nazwie Bedrock. Jego mieszkańcy prowadzą spokojne i dostatnie życie, które niewiele różni się od naszego. Odziani w zwierzęce skóry korzystają z różnych sprzętów (np. samochodów, aparatów fotograficznych) wykonanych z kamienia i drewna, napędzanych najczęściej przez prehistoryczne zwierzęta (dinozaury!!).

Znaczek: Mongolia 2213
Mongolia, Mi 2213
Znaczek: Mongolia 2214
Mongolia, Mi 2214
Znaczek: Mongolia 2215
Mongolia, Mi 2215
Głównymi bohaterami cyklu są pracujący w kamieniołomie Fred Flintston, jego żona Wilma i córka Pebbles oraz mieszkające po sąsiedzku małżeństwo Rubble'ów: Barney i Betty oraz ich syn Bam-Bam. Flintstonowie i Rubble'owie przeżywają wspólnie wiele przygód, które opowiedziane zostały w 166 odcinkach serialu, jak również kilkunastu filmach telewizyjnych. W latach 1994 i 2000 powstały też dwa aktorskie filmy o losach jaskiniowców: „Flintstonowie” oraz „Flintstonowie: Viva Rock Vegas”.

Blok: Mongolia 2216 w bloku 158
Mongolia, Mi 2216 w bloku 158
(10.02.1991)
Blok: Mongolia 2217 w bloku 159
Mongolia, Mi 2217 w bloku 159
(10.02.1991)
Fred, to przeciętny jaskiniowiec, który wraz z żoną Wilmą i córką Pebbles mieszka w skromnej dwupoziomowej grocie zapewniającej wszystkie nowoczesne wygody w stylu „epoki kamienia łupanego”. Marzy o porzuceniu pracy operatora dino-dźwigu i rozpoczęciu nowego życia. Niestety, jego plany szybkiego zdobycia pieniędzy zawsze kończą się fiaskiem. Jego żona Wilma jest osobą praktyczną, samodzielną, zadowoloną z dobrze prowadzonego ogniska domowego, uczynną żoną i oddaną matką. Uwielbia zabawy, cierpliwie znosi humory i wybuchy Freda. Pebbles ma wrodzony i nieodparty urok — po matce odziedziczyła niezależny charakter i zmysł praktyczny. Jest inteligentna i rozumie więcej niż przypuszczają rodzice. Jej najlepszym przyjacielem i obrońcą jest Bam-Bam.

Znaczek: Saint Vincent 1706
Saint Vincent, Mi 1706
Znaczek: Saint Vincent 1707
Saint Vincent, Mi 1707
(25.03.1991)
Znaczek: Saint Vincent 1708
Saint Vincent, Mi 1708

Znaczek: Saint Vincent 1709
Saint Vincent, Mi 1709
Znaczek: Saint Vincent 1710
Saint Vincent, Mi 1710
(25.03.1991)
Znaczek: Saint Vincent 1711
Saint Vincent, Mi 1711
Barney Rubble to zawsze wesoły i uśmiechnięty jaskiniowiec, niezbyt jednak bystry i pewnie dlatego często dający się wciągać w szalone pomysły Freda. Barney dobrodusznie znosi humory Freda i szybko mu wybacza. Jest oddany rodzinie i mimo sprzeczek z Fredem, zawsze jest jego wiernym przyjacielem. Żona Barney'a, Betty, jest czarującą kobietą, zawsze na luzie. Dobrze się czuje w roli gospodyni domowej i matki. Jest dumna ze swojej jaskini i rodziny. Uwielbia imprezy społeczne i kulturalne. Jej słodyczy i uroku nie należy jednak brać za przejaw głupoty. Jest bystra, ma też żyłkę do psot i lubi płatać innym figle.

Znaczek: Saint Vincent 1712
Saint Vincent, Mi 1712
(25.03.1991)
Znaczek: Saint Vincent 1713
Saint Vincent, Mi 1713
(25.03.1991)
Ich adoptowany syn Bam-Bam (Barney i Betty znaleźli go pod drzwiami w skorupie żółwia), to zadziwiający maluch. Jest najsilniejszym na świecie dzieciakiem — pokonuje zarówno Barney'a jak i Freda w podnoszeniu ciężarów, boksie i rzutach. Bam-Bam jest posłuszny, dobrze usposobiony i wcale nie rozpuszczony. Jego jedyna słabość polega na tym, że ma ciągoty do łapania dorosłych za palce i rzucania nimi na odległość.

Blok: Saint Vincent 1714 w bloku 166
Saint Vincent, Mi 1714 w bloku 166
(25.03.1991)
Blok: Saint Vincent 1715 w bloku 167
Saint Vincent, Mi 1715 w bloku 167
(25.03.1991)
Fred Flintston i Barney Rubble trafili także na znaczek Holandii, który ukazał się w ramach emisji prezentującej najpopularniejsze komiksy.
Holandia, Mi 1910
(28.08.2001)
Znaczek: USA 2665
USA, Mi 2665
(1.10.1995)
Alley Oop — komiksowe wyobrażenie praczłowieka (jaskiniowca) jadącego na dinozaurze (!).
USA, całostka
(kartka pocztowa)
Całostka Cp: USA Całostka Cp_rv: USA
Znaczek: Malediwy 2320
Malediwy, Mi 2320
(22.03.1995)
Znaczek: Malediwy 2325
Malediwy, Mi 2325
(22.03.1995)
Znaczek: Malediwy 2322
Malediwy, Mi 2322
Znaczek: Malediwy 2324
Malediwy, Mi 2324
(22.03.1995)
Cztery znaczki — cztery kadry z krótkiego (17 minut) filmu z wytwórni Walta Disneya „Donald i koło” (reżyseria Hamilton Luske, data premiery 21.06.1961.
Film przedstawia podróż w czasie Ducha Postępu i jego syna w przeszłość, aż do epoki „kamienia łupanego”. Tam spotykają pewnego jaskiniowca, dalekiego przodka Kaczora Donalda, który został wybrany na wynalazcę koła ...
Myszka Miki jako jaskiniowiec smażący jajo dinozaura — rysunek Floyda Gottfredsona (1905–1986) z 1978 roku.
Republika Środkowoafrykańska, Mi 2112
(10.02.1999)
Jeszcze jedna kreacja Myszki Miki — tym razem w roli jaskiniowca wykonywującego malowidła jaskiniowe. Wśród tych dzieł widzimy jelenie i ... psa Pluto!
Bhutan, Mi 829
(10.04.1984)
Dwie sceny z komiksu autorstwa Bertila Almqvista (1902–1972) o przygodach rodziny żyjącej w epoce kamienia:
  • dzieci Sten i Flisa jadą na koniu Pięknowłosym,
  • ojciec Ben prowadzi konia Pięknowłosego, na którym siedzi matka Knota, obok biegnie pies Urax.
Szwecja, Mi 2266–2267
(24.01.2002)
I jeszcze jedna scena z tego komiksu — ojciec Ben z córką Flisą.
Sztokholm, Szwecja
(25.08.1950)
Wzorcowy przykład „jaskiniowca” — duży, silny, groźny i z obowiązkową maczugą w ręce!
Cave City, USA
(20.08.2007)
Blok: Antigua i Barbuda 3874 w bl. 558 Znaczek: Antigua i Barbuda 3874
Antigua i Barbuda, Mi 3874 w bl. 558 i znaczek z bloku
(12.12.2002)
Znaczek: Gwinea 5684 Znaczek: Gwinea 5687
Gwinea, Mi 5684 i 5687
(1.09.2008)
Gwinea, Mi 5690 w bl. 1558
(1.09.2008)
Hominidy przy Monolicie — scena z pierwszej części filmu „2001: Odysea kosmiczna”. Scenariusz tego filmu oparty jest na fantastyczno-naukowej powieści Arthura C. Clarka. Akcja filmu rozpoczyna się około 4 milionów lat temu, w czasach świtu ludzkości. Wygląd tajemniczego czarnego monolitu o nieznanym pochodzeniu skłania naszych prehistorycznych przodków do myślenia i kojarzenia faktów, do użycia pierwszego narzędzia i pierwszej broni oraz dokonywania kolejnych wynalazków, co umożliwiło im stopniowe opanowywanie Ziemi.
Zeszycik znaczkowy: Dania 328, 572, 744 i 793 w MH 33 Zeszycik znaczkowy_rv: Dania 328, 572, 744 i 793 w MH 33
Dania, Mi MH 33
(5.01.1984)
Na drugiej stronie okładki zeszyciku znaczkowego dwóch jaskiniowców — jeden jadący na dinozaurze (!), a drugi z maczugą w ręce.
Kolejne przykłady jaskiniowców: z maczugą i w ubiorze ze skóry.
Cesena, Włochy
(11.06.1972)

Grants Pass, USA
(4.06.1989)
Balet jaskiniowców — scena z krótkometrażowego filmu Walta Disneya „Orphan's Benefit”.
Saint Vincent, Mi 2219 w bl. 246
(15.12.1992)
Czy na pewno tak został napisany pierwszy list? — jeden z siostrzeńców Kaczora Donalda z kamiennym listem.
Gambia, Mi 1208 w bl. 124
(08.1991)
Jaskiniowcy na wielkim ekranie kinowym — Everett McGill jako Noah, w scenie z filmu „Walka o ogień” („La Guerre du feu”) z 1981 roku, który w następnym roku zdobył dwa Césary za najlepszą reżyserię i najlepszy film (scena z tego filmu pokazana jest także na dolnym marginesie arkusika).
Gwinea, Mi 5983
(17.11.2008)
Rahan — tytułowy bohater francusko-włoskiego serialu animowanego „Rahan: Syn czasów mroku” (emitowany w Polsce na kanale ZigZap od 12 grudnia 2009 r.), remake serialu z lat 80. „Rahan Wędrowiec”. Produkcja została zrealizowana na podstawie komiksu autorstwa Rogera Lecureux z ilustracjami André Chéreta.
Serial opowiada o przygodach młodego, samotnego myśliwego, żyjącego gdzieś w Europie 35.000 lat temu. Chce on być wierny swoim ideałom, żyć w prawdzie i pokoju, z dala od wojen i kłótni. Rahanowi zależy, aby między Klanem Wilka a Jaskiniowymi panował pokój. Zawsze postępuje według swoich zasad, dlatego nie przyłączył się do żadnego z plemion. Jest zakochany w Noamie, członkini Klanu Wilka. Ma też wiernego przyjaciela — Ursusa.
Audincourt, Francja
(16.10.2010)

Moulins, Francja
(16.10.2010)
Jaskiniowiec malujący na ścianie jaskini... francuski znaczek pocztowy z Marianną.
Francja, całostka Cp
(2012 r.)
Jaskiniowiec albo „dziki człowiek” — w herbie Laponii, najbardziej na północ wysuniętego regionu Finlandii. Przedstawia on człowieka z maczugą, którego jedyne odzienie stanowią dwa wieńce z liści brzozy. Herb ten po raz pierwszy użyty został zapewne w 1611 roku, podczas pogrzebu króla szwedzkiego Karola IX Wazy.
Finlandia, Mi 271
(2.01.1943)
Herb miasta Lappeenranta (reg. Etelä-Karjala, tj. Karelia Południowa) z wyobrażeniem „dzikiego człowieka” wspartego na maczudze, ubranego tylko w wieńce z liści na głowie i biodrach.
Lappeenranta, Finlandia
(6.08.1949)
Neandertalczyk grający na gitarze zaprasza na 34. Festiwal „Kajkavske Popevke” w Krapinie (županija Krapinsko-zagorska, Chorwacja), gdzie w „Jaskini Ludożerców” znaleziono kości około 20 neandertalczyków, w tym sześciorga dzieci. Silne połupanie i nadpalenie tych szczątków może sugerować, że padli oni ofiarą praktyk kanibalistycznych.
Krapina, Chorwacja
(11.09.1999)
Neandertalczyk i mamut — scena z Teatru Marionetek w Augsburgu.
Augsburger Puppenkiste, którego początki wiążą się z małym teatrzykiem lalek małżeństwa Waltera i Rose Oehmichen oraz ich córki Hannelore, działa od 1948 roku. Jego siedzibą jest zabytkowy budynek Szpitala Ducha Świętego na augsburskiej starówce. Teatr wystawia nie tylko przedstawienia dla dzieci, ale także dla dorosłych. Produkuje też specjalne programy dla telewizji.
Niemcy: znaczek (samoprzylepny) prywatnego operatora pocztowego
LMF Postservice (Logistic-Mail-Factory)
(4.05.2015)