Zdobywanie żywności

Australopiteki ćwiartujący zwierzynę — to zapewne znaleziona przez nich padlina, albo ofiara jakiegoś drapieżnika, którego udało im się odpędzić od zdobyczy.

Dwukrotnie pokazana ta sama scena polowania na mamuty.
Na pierwszym znaczku ponadto podobizna Georgesa Cuviera (1769–1832), francuskiego zoologa i paleontologa, przeciwnika teorii ewolucji. Dowiódł on ponad wszelką wątpliwość — podając m.in. jako przykłady mamuty i mastodonty — że w przeszłości żyły gatunki, które następnie przestały istnieć. Jednak nie chciał pogodzić się z myślą, że to samo dotyczy także człowieka — słynnym się stało jego zdanie „L'homme fossil n'existe pas” (człowiek kopalny nie istnieje), które stało się na początku XIX w. obowiązującym dogmatem.

Scena ukazująca technikę polowania neandertalczyków na mamuty koło La Cotte de St Brelade na wyspie Jersey.
La Cotte de St Brelade (lub Lé Creux ès Fées), to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych Europy, odkryte przypadkowo już w 1881 r. Jest to jaskinia (cotte w miejscowym języku Jèrriais, używanym wyłącznie na Jersey, oznacza jaskinię), znajdująca się u stóp klifu morskiego. Została ona wycięta w granitowym cyplu koło miejscowości St Brelade, w płd.-zach. części wyspy Jersey, w czasach gdy ta, z powodu niższego poziomu mórz, stanowiła jeszcze część Normandii (widoczna na znaczkach zielona równina u stóp klifu jest dzisiaj zatopiona).
Pierwsze prawdziwe badania wykopaliskowe rozpoczęły się tu dokładnie 100 lat temu. W latach 1910–1914 kierował nimi Robert R. Marett (1866–1943). W 1911 r. odwiedził je Arthur Smith Woodward, dyrektor działu geologicznego British Museum of Natural History, który wykorzystał wyniki badań z La Cotte do uzasadnienia wczesnego wieku tzw. człowieka z Piltdown. W latach 60. i 70. XX w. poza szczątkami neandertalczyka i narzędziami krzemiennymi z różnych okresów paleolitu (od dolnego po górny) odkryto tu pozostałości plejstoceńskich ssaków, m.in. stosy kości mamutów, nosorożców włochatych i jeleni olbrzymich. Według publikacji Katharine Scott z 1980 r. w rejonie La Cotte de St Brelade neandertalczycy polowali na mamuty (ok. 250 tys. lat temu), strącając ze skalnego urwiska zwierzęta doprowadzone do paniki rozpalanymi ogniskami.

Inna scena polowania na mamuty przedstawiona jest na marginesie arkusika znaczków Uzbekistanu. Ale tak naprawdę brak jest przekonywujących dowodów na to, że mamuty były zwierzętami łownymi. Niektórzy archeolodzy uważają, że paleolityczni łowcy wykorzystywali tylko padłe sztuki i nie gardzili też nawet jedzeniem padliny, choć przeze wszystkim pozyskiwali skóry mamutów i ich kości, m.in. do wznoszenia konstrukcji mieszkalnych (w tundrze nie łatwo było zdobyć lepszy surowiec, bo drzew było bardzo mało). Ciosy mamutów (kość słoniowa) były wykorzystywane także (ale jeszcze nie przez neandertalczyków) do wykonywania wielu dzieł sztuki.

Słoń leśny (Elephas antiquus) atakowany przez Homo aeserniensis, czyli tzw. człowieka z Isernii, którego szczątki (datowane metodą potas-argon na 736.000±40.000 lat temu) znaleziono w La Pineta koło Iserni (prow. Isernia, reg. Molise), wraz z kośćmi różnych zwierząt, m.in. słonia leśnego.

Na marginesie tego bloku ukazano dramatyczną scenę — jeden z neandertalczyków polujących na niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus spelaeus) dostał się w zasięg jego pazurów.

Ten 6-znaczkowy arkusik Malediwów przedstawia wizerunki kilku prahistorycznych zwierząt, ale w trzech miejscach znajdują się także podobizny bliżej nieokreślonych praludzi, zapewne polujących na te zwierzęta (choć nie wszystkie z nich należały z pewnością do ich ulubionych zwierząt łownych).
Na drugim znaczku (Mi 3956) tego arkusika widać w oddali, na drugim planie za glyptodontem (szczerbak kopalny pokryty płytkowym pancerzem kostnym, występujący w trzeciorzędzie na terenie Ameryki Południowej), dwóch mężczyzn ubranych tylko w opaski na biodrach i uzbrojonych we włócznie.
Na czwartym znaczku (Mi 3958), obok dwóch tapirów, podobnie uzbrojony mężczyzna „wychodzi” ze znaczka na lewy margines arkusika.
Na ostatnim znaczku (Mi 3960) widać tylko włócznię, trzymaną przez mężczyznę siedzącego na prawym marginesie arkusika, przypatrującego się nadchodzącemu mamutowi.

Neandertalczyk uzbrojony w oszczep na tle krajobrazu z epoki lodowej.
W 1856 roku dr Fuhlrott odkrył w jaskini Feldhofer w dolinie rzeki Düssel (na wschód od Düsseldorfu, Niemcy) kalotę czaszki, która pozwoliła określić nową odmianę paleoantropa. Licznych szczątków neandertalczyka dostarczyły także stanowiska francuskie (najsłynniejsze to: La Chapelle-aux-Saints, dep. Corrèze, La Ferrassie i Le Mustier, dep. Dordogne oraz La Quina, dep. Charente). Te istoty żyły od końca interglacjału Riss-Würm do środka zlodowacenia Würm (130–40 tys. lat temu). Odznaczali się wzrostem nieco niższym niż człowiek współczesny, szeroką i niską czaszką, pochylonym czołem i dużymi oczodołami z wystającymi wałami nadoczodołowymi, masywną twarzą o przypłaszczonych kościach policzkowych oraz mocną żuchwą pozbawioną wyniosłości bródkowej. Puszkę mózgową mieli taką samą lub nieco większą niż u człowieka współczesnego. Byli twórcami przemysłów lewaluasko-mustierskich.

Mężczyzna Homo neanderthalensis łapiący rybę harpunem, a na drugim planie mamut.
W okolicy Biache-Saint-Vaast (dep. Pas-de-Calais, reg. Nord-Pas-de-Calais) odkryto w dolinie ślady kilkukrotnego pobytu neandertalczyków, datowane na ok. 196–159 tys. lat temu. Znaleziono tu m.in. dwa fragmenty czaszek ludzkich typu preneandertalskiego: młodej kobiety (o pojemności ok. 1200 cm3) i starszego mężczyzny, a także liczne kości zwierzęce, w tym należące do dużych ssaków: turów/bizonów i nosorożców oraz wytwory krzemienne wykonane w technice lewaluaskiej.

Właśnie — ryby. Obecnie niedoceniane, ale jakże ważne i często wykorzystywane w pradziejach źródło pożywienia — tutaj w logo parku w Samarze (dep. Somme, reg. Pikardia).
Ten prehistoryczny park rozrywki obejmuje obszar 25 ha i 1200 m² wystaw. Prezentowane są tu dzieje człowieka od wynalezienia ognia do czasów gallo-rzymskich, czyli na przestrzeni ok. 600 tysięcy lat. Można tu obejrzeć m.in. rozpalanie ognia, rzucanie włócznią, strzelanie z łuku i tradycyjne wytwórstwo, jak np. garncarstwo i obróbkę krzemienia oraz liczne rekonstrukcje, m.in. szałasów paleolitycznych i chat z neolitu, a nawet celtyckiego oppidum.